ANTABUS

Piştî demeke dirêj min cardin pirtûkeke bi zimanê Tirkî hatiye nûsîn xwend. Belê min berê zêde bala xwe nedida ji kesên bi zimanê wan dinvîsin (Xêncî Murathan Mungan). Lê êdî dibînim ku hem di sînemayê de him jî wêjeyê de nifşeke nû ya jinan ji nav "civaka wan" derdikeve. Bo nimûnê di sînemayê de Zefîr a Belma Başê (https://g.co/kgs/pjKqhx) di wêjeyê de jî Antabus a Seray Şahînerê (https://www.goodreads.com/book/show/22050136-antabus ).  Bila niha Zefîr bisekine bo nivîseke din lê ez ê hewl bidim ku derbarê Antabusê de çend tiştnan bibêjim. 

Pirsa Yekemîn: Dema meriv her roj ducarî bi hezaran neheqî,zilm û zordarî, kerasetên cuda cuda tê meriv çawa dikare vê rewşê rave bike? 


- Nizan im. Dema ku Kurdan bersîva vê pirsê dît dibe ku gelek berhemên wêjeyî ên şayeste bi kurdî bên nûsîn. Lê niha dibe ku bersîveke hêsa û pratîk wiha bê dayin; Seray Şahînerê jiyana Leylayê bi zimanekî nîv-tirraneyî, niv-cidî vegotiye. Heke min zimanê Antabusê terîf bikira min ê bigota; dişibe ew kenê ku dema meriv zêde hêrs dibe tê bêhemdî mirov li ser rû mexel dide, naçe! Erê, Jixwe heya meriv nikaribe tirraneyên xwe ji xwe, jiyana xwe, rewş û êşa xwe neke ka gelo meriv çawa bikaribe derbarê wê de xeber de?

Pirtûk bi hin kurte-nûçeyên di derbarê jinên hatine kuştin, zêlandin, tecawizkirin de dest pê dike. Him jî Şahînerê wisa "wêje" nekiriye ha, hema hin nûçeyên rojanê li rojnameyan hildaye. 

Çîroka Leylayê ji bona gelemperiya me gelekî nas e. 

Feqîrtî, koçberî, karkerî...

Çîroka Leylayê ji bona hinekan ji me zêde rast e. 

Tundiya mêran, zîndanîbûna li malê, tecawuz...

Leyla dema qîzeke 15 salî ye malbata wê koçî li Stenbolê dike. Di sêrî de destûrê nadin ku ew bi tena serê xwe biçe li dikanê bê, lê axiriyê de tunebûn zorê dide li ser malbatê û Leyla diçe li konfeksîyonê de kar dike. (Gelo di konfeksîyonên Stenbolê de çend hezar Leyla henin? Min çend Leylayên Êlihî dîtibûn, zêde Leyla bûn.) Piştî gelek bûyerên ku "ji bona gelek jinan rojane" nin Leyla kêra nîn davêje zikê "mêrê xwe." Û axubet li serê hemû Leylayan... Bi kurtasî çîrok ev e. 

Çima dê bê xwendin?

Ji ber ku wêje ew e ku bikaribe ji me bide zanîn, fêmkirin û dawiyê de rêya guhertinê ve ke. Pirtûka Seray Şahînerê ew êşa êdî me jiber kiriye lewma jî bêkêr bûye hildide dide ji rûyê me. 

Ji Tewratê Beşa Waîz

"Her tişt pûç û vala ye"

Ev gotinên Waîzê lawê Dawîdê ku li Yerûşalimê qraltiyê dike, nin:

  ² Waîz dibêje “Her tişt pûç e, pûç û vala ye, pûç û vala ye.”

 3 Çi dikeve ji destê mirov?
Piştî hemû ew keda di bin tavê de dide?
 4  Mirov nifş bi nifş tên û diçin
Lê dinya heya ebediyê dimîne
 5 Roj hil tê, roj diçe ava,
Her vedigere li zikê maka xwe.
 6 Ba ber bi başûr ve diçe, vedigere li bakûr, 

Lêdixe û vedigere ba
Her bi heman teşeyî.
 7 hemû robar dikişin ji nav deryayê,
Dîsa jî derya tijî nabe.
Robar her vedigerin ji çavkaniya xwe.
 8 Her tişt çetin e,
Wekî gotin têra ronkirinê nake.
Çav bi dîtinê têr nabin,
Guh bi bihîstinê tiji nabin.
 9 Berê çi qewimî be, yê cardin biqewime.
Berê çi hatibe kirin, yê cardin bê kirin.
Di bin tavê de tu tişteke nû nîn e.
  10  Gelo tu tişteke ku kesek bikaribe bibêje “dêhna xwe bide ev tişteke nû ye“ heye?
Her tişt ji berê ve, gelek salan beriya me jî hebû.
 11 Nifşên berê nayên jibîra kesî,
Nifşên dahatûyê yê jî bi aliyê nifşên piştî xwe ve neyên bibîr hatin.

Zanatî Pûç e

12  Ez Waîz, dema ku li Yerûşalîmê qralê Îsraîlê bûm13  mi min xwe kire xizmeta lêgerrin û têgihîna her tiştên ku di bin van ewr esmanan de tên kirin. Ev barekî çetin e ku Xwedê ji bona mirov pê mijûl bin kiriye para wan. 14  Min  hemû kar û xebatên di bin tavê de tên kirin dîtin; hemû vikûvala nin, hemû ew hewldanên ku girtina bê nin 15  A çep nayê rastkirin, a kêm nayê jimartin.
 16 Min ji xwe re got, “Belê, min zanîna xwe ji zanîna hemû kesên beriya min li Yerûşalimê qraltî kirinê zêdetir kir.“  “Min zanîn û zanatiyeke bêserûbin peyda kir.” 17  Min xwe fedayî têgihîna zanînê, zanetiyê, dîntiyê û bêaqiliyê kir. Têgihîştim ku ev jî bes hewldanek e ji bo girtina bê 18  Ji ber ku zanetiya zêde êş û kedera zêde derdixe holê, her ku zanîn zêdetir dibe êş jî zêdetir dibe. 

(Ji zimanê orjînal nehatiye wergerandin. )